ZOBACZ
WSZYSTKIE TREŚCI NA PORTALU POWSTAJĄ WE WSPÓŁPRACY Z WIODĄCYMI OŚRODKAMI NAUKOWO-BADAWCZYMI
Zdrowo jem, więcej wiem! Postaw na słońce Tradycyjny sad Filmeko Akademia Fundacji BOŚ |
Więcej… |
mgr inż. Anna Taraszewska
Instytut Żywności i Żywienia
Każdy wie, że woda jest niezbędna do życia i trzeba ją pić w określonych ilościach. Ale czy wiesz, co to jest woda metaboliczna i kiedy powinniśmy pić więcej niż zazwyczaj? I dlaczego w organizmach mężczyzn jest więcej wody niż u kobiet? Warto zapoznać się z podstawowymi informacjami na temat wewnętrznego bilansu wodnego.
Woda jest składnikiem wszystkich organizmów żywych i spełnia wiele istotnych biologicznie i fizjologicznie funkcji.
75% - 60% - 50%
Zawartość wody w organizmie zależy od wieku, płci i masy ciała. Najwięcej wody zawiera organizm noworodków ? stanowi ona 75% masy ich ciała. U niemowląt powyżej 6 miesiąca życia ilość wody spada do 60% i utrzymuje się na tym poziomie w ciągu dorosłego życia. Jest to przeciętna zawartość wody w organizmie człowieka. Z wiekiem zawartość wody spada i w organizmie osób starszych, w zawiązku ze spadkiem beztłuszczowej masy ciała, wynosi 50%. Jednak obserwuje się pewne różnice w zawartości wody w organizmie w zależności od płci. Z czym to jest związane?
Więcej wody u mężczyzn
Powyżej 12 roku życia u chłopców i mężczyzn ilość wody w organizmie jest większa niż u dziewcząt i kobiet. Dzieje się tak dlatego, ponieważ tkanka mięśniowa zawiera zdecydowanie więcej wody (75-80%) niż tkanka tłuszczowa (10-20%). W organizmie zdrowych kobiet o prawidłowej masie ciała tkanki tłuszczowej jest więcej niż u zdrowych mężczyzn, również o prawidłowej masie ciała. Jest to zjawisko fizjologiczne związane z przystosowaniem ciała kobiety do ewentualnej ciąży i okresu karmienia piersią. Z tego też względu mniejszą zawartość wody w organizmie mają osoby otyłe.
Źródła wody
W niewielkim zakresie organizm sam wytwarza wodę - jest to tzw. woda metaboliczna. Jej źródłem są procesy spalania tłuszczów, węglowodanów i białek, które dostarczają ok. 200-300 ml wody. W związku z tym, że zapotrzebowanie na ten niezbędny składnik jest dużo większe, niż możliwość jego wytwarzania w ustroju, konieczne jest dostarczanie odpowiedniej ilości wody z zewnątrz.
Zewnętrznym źródłem wody, poza płynami, są również produkty i potrawy, w których zawartość wody jest różna w zależności od rodzaju produktów. Na przykład w warzywach i owocach znajduje się do 95 g wody na 100 g produktu, a w produktach mlecznych - do 89 g wody na 100 g produktu. Biorąc pod uwagę wszystkie źródła, do organizmu zdrowego, dorosłego człowieka, odżywiającego się zgodnie z zasadami prawidłowego żywienia, szacunkowo dostarczane jest 2,3-2,6 l płynów, z czego ponad 2 l to woda pochodząca z codziennej diety.
Bilans wodny
Na bilans wody w organizmie ma wpływ jej spożycie (wypite płyny, woda pochodząca z produktów żywnościowych, woda metaboliczna) i wydalanie (mocz, kał, parowanie, pot). Bilans wody w organizmie powinien być utrzymywany na stałym poziomie, czyli spożycie powinno się równać wydalaniu. Jedynie w okresie wzrostu i podczas ciąży bilans jest dodatni. Na wodę wchodzącą w skład organizmu składają się płyny wewnątrzkomórkowe (stanowią 2/3 wody ustrojowej) i pozakomórkowe (1/3 wody ustrojowej). W wodzie tej rozpuszczone są elektrolity, czyli jony sodu, potasu i chloru, a niedobór bądź nadmiar wody powoduje zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
Kiedy pić więcej?
Zapotrzebowanie organizmu na wodę jest zmienne i zależy od składu diety, klimatu, temperatury i aktywności fizycznej. Wzrasta ono:
Straty wody następują także wskutek spożywania napojów i produktów zawierających kofeinę, takich jak: kawa, herbata, napoje energetyzujące, napoje typu cola, czekolada. Kofeina zwiększa wydalanie moczu (diurezę) krótko po spożyciu i nie ma wpływu na wydalanie moczu w ciągu dnia. Również napoje alkoholowe powodują większą diurezę, ponieważ alkohol hamuje działanie wazopresyny. Wazopresyna to hormon antydiuretyczny wytwarzany przez przysadkę mózgową, który nasila resorpcję wody i jonów sodowych w nerkach, powodując wytwarzanie małych ilości zagęszczonego moczu.
Copyright © 2010 by Fundacja Banku Ochrony Środowiska